Tuesday, July 26, 2011

बचतगट महिलांचा आधारस्तंभ

बचतगटामुळे महिला अभ्यासू, बोलक्या झाल्या, एवढेच नव्हे, तर दु:खामधून सावरण्याची शक्ती त्यांना आली. आज बचतगटाच्या माध्यमाव्दारे सर्वच व्यवसाय महिला यशस्वीपणे करायला लागल्या. महिलाजवळ पैसा जमा करण्याची जिद्द निर्माण झाली. अगदी तशीच जिद्द पैसे फेडण्याची झाली. पुरुषापेक्षा महिला या बचतगटाच्या माध्यमातून नवनवीन व्यवसाय सुरु करुन घेतलेले कर्ज लवकर फेडण्याची ताकद सुध्दा दाखवु लागल्या.

बचतगटाच्या माध्यमातून महिला अन्यायाविरुद्ध रस्त्यावर आल्यात. आपली ताकद दाखविण्यात कमी पडल्या नाही. दारुबंदीसारखे निर्णय घेऊ लागल्या. सर्व गोष्टीतून महिला मागे न हटता पुन्हा त्याच जोमाने बचतगटाच्या माध्यमातून काम करीत आहे. गावातील पिण्याच्या पाण्यासारखा प्रश्न बचतगटाच्या महिलांनी सोडविला.

महिलांनी कितीही उंच भरारी घेतली तरी त्यांचे सगळे लक्ष आपल्या मुलांकडे असते. अनेक सुप्त गुण असूनही वेळप्रसंगी तिला चार भिंतीतच राहावे लागते. पण बचतगटाच्या माध्यमातून त्या चारभिंतीतच राहून रोजगार न करता. चारभिंतीपल्याडही पाऊल टाकू न देता व्यवसाय करु लागल्या त्याला अपवाद आहे त्या महादुर्गा बचतगटाच्या महिला.

नागपुर जिल्हयातील सुरेन्द्रगड येथील उर्मिला भुजाडे यांनी १० महिलासह मिळुन महादुर्गा नावाचा बचत गट तयार केला. आपण काही तरी केले पाहिजे, असा विचार सर्वांनी व्यक्त केला. सर्वांच्या विचारातून १ जानेवारी २००५ रोजी बचत गटाची स्थापना झाली. अध्यक्ष म्हणून श्रीमती उर्मिला शेषरावजी भुजाडे यांची एकमताने निवड झाली. महिलांच्या बैठका होऊ लागल्या. 

दरमहा प्रत्येकी ५० रुपये बचत करण्याचा निर्णय झाला. नागपूरच्या स्टेट बँक ऑफ इंडियामध्ये त्यांनी खाते उघडले. सुरुवातीलाच त्यांनी अंगणवाडयाचे खिचडी बनविण्याचे ठेके घेतले. त्याबरोबरचं आणखी व्यवसाय सुरु करायचा ध्यास त्यांच्या मनात आला, व्यवसाय कोणता करावा? यावर बैठकीत चर्चा झाली. अन्य बचत गटाची माहिती घेतली. व्यवसाय करायचा तर यश मिळालाच पाहिजे. महिलांनी आपापले विचार व्यक्त केले. बचतगटाच्या माध्यमातुन चा व्यवसाय सुरु शिवणकामाचा व्यवासाय करायचा निर्णय या महिलांनी घेतला,

या गटाच्या अध्यक्षा श्रीमती उर्मिला भुजाडे सांगत होत्या. व्यवसाय सुरु करण्यासाठी त्यांना भांडवलाची गरज होती, प्रशिक्षणाची, साधनसामुग्रीची आवश्यकता होती. पैशाची जुळवाजुळवं कशी करावी, असा प्रश्न आमच्यासमोर उभां होता. शेवटी महानगरपालिका नागपूर मार्फत स्टेट बँक ऑफ इंडिया नागपूर शाखेकडे कर्जासाठी प्रस्ताव सादर केला. बॅकेने चक्क ५० हजार रुपये मंजूर केले. 

कर्जाच्या रक्कमेतुन २ पिको फॉल मशीन आणि ५ शिवणकामाच्या मशीन विकत घेतल्या, सुरुवातीला प्रशिक्षणार्थ्यांकडून शिवणकाम शिकुन शिवणक्लासेस चालविण्यात आले. आणि त्यानुसार महादुर्गा बचतगट प्रशिक्षणसंस्था सुरु केली. तसेच या संस्थेत शिवलेल्या कपडयांना बाजारपेठ लाभली असुन ८ ते १० हजार रुपये प्रति महिना आम्ही घरबसल्या कमवू लागलो. गटाला ३० हजार ५०० रुपयांचा नफा मिळाला. त्यातून २० हजार रुपयांची बँकेची कर्ज वसुली नियमितपणे भरली आहे.

व्यवसाय कुठलाही असो, तो जिद्दीने करावा लागतो. महिलांमध्ये एकोपा असणे आवश्यक असते. मिळालेल्या नफ्याचा घर चालविण्यासाठी खूपच फायदा होतो, अशी प्रतिक्रियाही त्यांनी व्यक्त केली. 

म्हणूनचं बचतगट हा महिलांसाठी आधारगट बनलेला असुन त्यामुळे महिलांचा आत्मविश्वास वाढला आहे.


  • कविता फाले 
  • No comments:

    Post a Comment